Kamusal Alan Dönüşümünün Sanal Müze Pratikleri Üzerinden Değerlendirilmesi

Özet

Covid-19 pandemisi ile birlikte insanların hayatları, çalışma ve yaşama koşulları, sosyal ilişkileri tamamen dönüşüme uğrarken, toplumsal ilişkiler ve kamusal alanlar da değişim geçirmektedir. Pandemi öncesinde parklar, bahçeler, müzeler, sinemalar ve tiyatrolar gibi mekanlar kamusal alan olarak tanımlanırken, kamusallık fiziksel olarak insanların bir arada olmasını gerektirmekteydi. Pandemi sonrası ise, sosyal alan kullanımının sınırlandırılması nedeniyle, insanlar arasındaki iletişim fiziksel mekândan sanal mekâna kaymakta ve kamusal alan kavramı da yeniden yorumlanmaktadır. Pandemi dönemi ile birlikte şehirlerin sanal olarak ziyaret edilebileceği platformlar oluşturulmakta, tiyatro, konser, festival gibi etkinliklere online erişim sağlanmakta ve dünyanın her yerindeki müzelere sanal ziyaret imkanı sunulmaktadır. Bu çalışmada değişen kamusallık kavramı ve kamusal mekandaki dönüşümler müzeler üzerinden değerlendirilmektedir. Fiziksel müze ve sanal müze deneyimi arasındaki farkları ortaya çıkarmak amacıyla bir anket çalışması yürütülmektedir. Anket çalışması aracılığıyla dört farklı deneyim türü (sosyal,bilişsel,içgözlemsel ve nesne deneyimleri) sorgulanarak, mekan algısı ve kullanıcıların kamusal mekanın değişimini nasıl yorumladıkları açığa çıkarılmaktadır. Kamusal alanın dönüşümünün müzeler aracılığıyla incelenmesi, insanların mekan algısı ve mekanın deneyimlenmesi hakkında yeni çıkarımlara olanak tanır. Fiziksel alandan kopuk bir kamusal alanın özü kaybolmakta ve kamusallık kavramı daha sığ bir hale gelmektedir.