Veled Çelebi İzbudak’ın Mesnevî Tercümesinin Birinci Cilt Üzerinden İncelenmesi Abdülbaki Gölpınarlı Matbu Nüshası ile Karşılaştırılması

An Analysis of Veled Çelebi Izbudak's Translation of the Masnawi through the First Volume Comparison with Abdülbaki Gölpınarlı Printed Manuscript

Abstract

Mesnevî, edebiyatımızda Allah'ı, kâinatı, insanın ve toplumun özelliklerini anlatan dini tasavvuf konusu ile anılmış ve etkisine kadar çürüğe devam etmiş bir eserdir. Mesnevî, Mevlâna'yı ve onu daha iyi anlayabilmek için birçok dile çevrilmiştir . Mesnevî-i Manevî'nin yazıldığı dönemden çürümeye kadar ilk on sekiz beyti, birinci ciltten seçmeleri, ilk çivit ya da altı deri olmak üzere şerh ve tercümeleri mevcuttur.

Bu başarılı, son dönem Mevlevi şeyhlerinden Veled Çelebi İzbudak'ın kendi el yazısı ile yazdığı Mesnevî Tercümesin'in birinci cildi hakkında bilgi alınabilir. İzbudak, bu eseri Osmanlı Türkçesi ile kaleme almıştır. 1937-1940 yılları arasında kaleme alınan bu eser, XX. yüzyılda tercüme edilen ilk mensur Türkçe çeviri olma özelliğine sahiptir. Eserin yazma nüshası, Selçuk Üniversitesi, Mevlâna Araştırmaları kütüphanesinde bulunmaktadır.

Bu çalışmadaki temel amaç, İzbudak'ın hazırlamış olduğu Mesnevi Tercümesi'nin müellif nüshasının tanıtımıdır. Ayrıca Şücâeddin Onuk tarafından 1942 yılında istinsahı yapılan bu eserin nüshası ve Abdülbaki Gölpınarlı tarafından gözden geçirilip açıklama ilave edilerek Maarif Bakanlığı tarafından 1942 yılında basılan matbu Türkçe nüsha hakkında da bilgi. Çalışmanın sonunda birinci ciltte yer alan Abdülbaki Gölpınarlı neşri ile İzbudak müellif nüshası arasındaki farklılıklar karşılaştırılacaktır. Bu eser, dönemin Osmanlı Türkçesi özelliklerini yansıtmasını önemsemektedir. Bu çalışma ile İzbudak'ın Mesnevî Tercümesi müellif nüshası, günümüz araştırmacılarına tanıtılacaktır.

Anahtar Kelimeler: Mevlâna, Mesnevi, İzbudak, XX. Yüzyıl tercümesi