Şehriyar ve Gazelleri

Shahriar and His Ghazals

Abstract

Türk dünyamızın büyük şairi Muhammed Hüseyn-i Şehriyâr'ın şairliğinin ilk günlerinde özellikle yaşadığı yoğun aşkın da etkisinde kalarak sıkıntılı ve ayrılıklarla kıvrandığı yıllarını, dillendiren en güzel, en içten gönüllü çelen gazelleri dillere destan olmuş. Seçme gazelleri ünlü bestekârlarca bestelenip söylenmiş, bu gazeller bütün edebiyat ortamlarında herkesin dikkatini çekmiş ve gönülleri kendisine hayran bırakmıştır. Şehriyar gazelleri ilk dönemlerde ilk aşamada yakalandığı aşkın yoğun e derin etkisindedir diyor.

Bu aşk uğruna yanar, kavrulur ve sonunda bir tür arılığa, erginliğe erişir. Şehriyar'ın beşerî aşkının içerdiği gazellerin birçoğu bu çağlarda yazılmıştır. Daha sonra yaşadıkları onu beşerî aşk mesafelerinden çekip alarak düşüncelerini ve manevi hayatlarını alabildiğine düşüncelerine farklı bir aşamada adım atmıştır. Şehriyar bir Meşhed yaşandıktan sonra böyle manevi bir atmosfere dalar ve görülen bir düşüş nedeniyle yeterli bir yaşantıya başlar. Özellikle Behçetabad hatırası adlı şiirini yazdığı günden itibaren de artık bir ârif olma yolundadır ve gazeller de artık bu içerikte yazılmaktadır.

Bu şehiryar'ın gazelleri yaşadığı hayatın değişen çağlarıyla değişmekte olarak değişmeleri ve evrenin yeni alınan ve terk ettiği renklerin örnekleriyle ele alınabilir.

Anahtar Kelimeler: Şehriyar, İran Edebiyatı, Gazel, Çağdaş Edebiyat, Karşılaştırmalı Edebiyat.