Şehriyar’ın Haydar Baba’ya Selam Şiiri Üzerine Dilin Bir Değerlendirmesi

An Evaluation of Language on Shahriar’s Poem Greetings to Haydar Baba

Abstract

Şehriyar, Türk Edebiyatının, Türk Dünyası Edebiyatının en önemli sanatçılarından biridir. Şehriyar'ın şiiri, içinde şekillendiği coğrafyanın bütün kültürel değerlerini yansıtır. Şiirlerinde sesbilgisi ve anlam bilgisi özellikleri uyum içindedir. Şiirleri, gösterişsiz, abartısız, duygularla coşup taşan bir şairin taşıdığı taşır. Bu özellikler de görünümlerinde açıkça görülür. Şiirlerinde pek çok edebiyat sanatının aşamalı kalıp sözleri, atasözleri ve deyimlerden oluşan bir dil yapısı bulunmaktadır. Kültürü oluşturan bu unsurlar yeniden yorumlanmıştır. Dil bakımından sade olan eserde birçok edebî ve etkileyici bir üslûp kullanılmıştır. Şairin kullandığı kelime, tamlama, deyim ve sıra edebi sanatlar ve bunların yanı sıra Türkiye Türkçesi karşılaştırmalarıyla üslubu özellikleri bakış açısı son derece önemlidir. Zaman zaman rakamları ve bunlara bağlı sonuçlar üslupta bireyselliği oluşturur. Kelimeler üslûbun temel malzemeleridir. Yazarının kendisinin bir kelime hazinesi ve sözlük zenginliği vardır.

Şehriyar kullandığı dili belki de özellikle değil, şiirinin analizi münasebetiyle süregelen bir ses dizesiyle işlenmiştir. Bu nedenle önemli bir dil malzemesi oluşturuldu. Yöntem olarak kelime kelime genel anlamıyla dil özellikleriyle değerlendirilerek incelemeye tabi tutulmuştur. . Ayrıca isimleri, sıfatları, zamirleri kelime gruplarıyla kullanılmış olması da bir ayrıcalık olmuştur. Şehriyar'ın şiirlerinin toplumun temelleri temelindeki olumlu bakış açısı, üslubundaki sıcaklık ve geleneksel yaşam biçiminin geliştirilmesi vurgulanmaktadır. Ele arşivleme işlemleri dille, yapılmış tasvir ve benzetmelerle ele alınan konuları ölümsüz bir hale getirilerek üzerinde durulacaktır.

Çalışmada, sonuç olarak şiir okunacak dil değerlendirmeleri ele alınarak genel şiir dilinin özellikleri ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler: Şehriyar, Heyder Baba'ya Selam şiiri, şiir dili, anlambilim