Şehriyar’ın Şiirlerinde Anne ve Baba Kavramlarının Mesajları

Messages of the Concepts of Mother and Father in the Poems of Shahriar

Abstract

Klasik ve modern doğu şiiri birçok konuyu, mazmunu, imgeyi içinde barındırır. Anne ve baba konusu ve metaforu şirinin temel temalarından birisi olmuştur. Şairler, hayatlarında önemli bir yere sahip olan anne ve babalarını bazen somut olarak bazen de soyut şekilde eserlerine dahil olarak devam ederler. Anne ve babaların şiirleri, çoğu şairin anne ve babaları ile yaşanan hatıralarının güçlü kişilerin olacağı. İnsanın terbiyesi, eğitimi ve kişilik gelişimi üzerinde en etkili olan kimsenin başında anne ve baba gelir. Şairler, daha çok rol-model-örnek olarak anne ve babaya işaret etmektedirler ve çeşitli sıkıntı ve mutluluk anne ve baba üzerinden dile getirmektedirler. Yalnızlıktan, sıradan yaşamdan ve dünyadan sıkıntılarından kaçışta anne ve babaya sığınmaktadırlar. Bundan dolayı anne ve baba şefkati, sevgi, esirgeyici, bağışlayıcı ve en korunaklı sığınak sembolü olarak kullanılmıştır.   

Bu şairlerden biri de Yirminci yüzyılda yaşamış Muhammed Hüseyin Şehriyar (1906-1988)'dir. Yirminci yüzyıl Türk ve Fars edebiyatının önemli milletlerinden sayılan Şehriyar, gazel, kaside, mesnevi ve diğer şiir türlerini ustalıkla kullanmış ve her türlü güncel konuda konuşmuştur.

Bu coğrafya Şehriyar'ın “Héyder Baba'ya Selam” şiirinden, Farsça ve Türkçe şiir divanından anne, baba ve bazen de diğer akrabaları konu edinen beyitler seçilerek incelenecektir. Bu seçilirken Azerbaycan Türkçesi ve Farsça beyitlerin orijinali verilecek ve Farsça beyitlerin altlarına Türkiye Türkçesi ile tercümeleri yazılacaktır.

Bu programın fiyatı yakın dönemde İran'da yaşanmış ve Türkçe-Farsça şiirleri olan bir şairin düşüncelerinin dünyasını yeni nesle hatırlatmaktır.

Anahtar Kelimeler: Şehriyar, Türkçe, Farsça, Şiir, Anne, Baba.