Edebiyat Felsefesi Açısından Edebi Estetik, Din İlişkisi ve İletişim
Literary Aesthetics, Religion Relationship and Communication in terms of Literary Philosophy
DOI:
https://doi.org/10.32955/neujsml2025141107Abstract
Özet
Edebiyat ve felsefe arasındaki derin ve karmaşık ilişki incelenmesi sonucu edebiyatın, felsefi düşünceleri somutlaştırarak insan deneyimini zenginleştirme gücü gösterebiliyor. Edebiyatın varlığını somut şekilde göstermiş olan dil, önemini çağımızda çok yönlü etkenleri dikkate alarak daha çok farkındalığına neden olmaktadır. Bu bağlamda dil ve estetik değerleri üzerinde durmak sadece edebiyat analizi değil, dilin varlığını da ispatlamaktadır. Dilin varlığının evi olduğu bilinen edebiyat ve edebiyatta anlam kazanmış olan düşünceler insan ve toplum üzerindeki kritik rolü inkar etmek mümkün değildir. Bilindiği gibi metaforlar ve sembollerin, edebi eserlerdeki estetik değeri artırdığı ve okuyuculara derinlemesine düşünme fırsatı sunduğu belirtilmiştir. Bununla birlikte analizde edebiyatın boyutlarını dikkate alınarak ayrıca din ve edebiyat arasındaki ilişki de kapsamlı bir şekilde değerlendirilmektedir. Kutsal metinlerin edebi değeri ve edebiyat eserlerindeki dini temaların işlenmesi üzerinde durulmuştur. Dinî temalı edebi eserlerin, inançların ve kültürel değerlerin nesilden nesile aktarılmasında nasıl bir rol oynadığı tartışılmıştır. Ayrıca, edebiyatın dinî düşünceleri nasıl şekillendirebildiği ve toplumsal değişimlere katkıda bulunabildiği incelenmiştir.
21 Mart Nevruz şöleni münasibetiyle “Edebiyat ve Falsefe” konusu ister istemez İran edebiyatı ve kültürünün, edebiyat felsefesi üzerindeki etkisi özel bir önemle ele alınmıştır. Mevlâna Celaleddin Rumi, Sadi Şirazi ve Hâfız-ı Şirazi gibi büyük İranlı şair ve düşünürlerin eserlerinde dilin estetik kullanımı ve felsefi derinlikleri vurgulanmıştır. Bu eserlerin, insanın iç dünyasını keşfetmesine ve evrenle olan ilişkisini anlamlandırmasına olanak tanıdığı belirtilmiştir. İran edebiyatının zengin mirasının, edebiyatın evrensel boyutunu genişlettiği ve felsefi düşünceye katkıda bulunduğu sonucuna varılmaya çalışılmaktadır.
Sonuç olarak, edebiyat felsefesi; dilin estetik değerleri, felsefi düşünceler ve kültürel birikimlerin birleştiği bir disiplin olarak insanlık için vazgeçilmez bir değer taşımaktadır. Edebiyat ve felsefenin ayrılmaz ilişkisi, insanın kendini ve evreni anlama çabasının en güzel yansımalarından biri olarak değerlendirilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Edebiyat, Felsefe, Edebi estetik, Din, İletişim

