Mevlâna’nın Düşünce Sistemi Kapsamında Sevgi, Aşk ve Hoşgörü Anlatımları Üzerine Değerlendirme

An Evaluation of the Expressions of Love, Affection and Tolerance within the Scope of Rumi's Thought System

Abstract

ÖZET

Mevlâna, günümüzde en çok en çok ihtiyaç duyulan seçeneği sevgi, birlik ve strateji sevgi en çok tercih edilen sevgiyi anlatmaktadır. Ondaki sevgi, aşk ve hoşgörü ilahî içeriklidir. Her üç kavramın da evrensel olması nedeniyle etkileyicidir. İnsanlık tarihinde önemli etkiler bırakmış ve bu etkilerle birçok insana yol gösterici olmuş, barış ve dostluk sembolü olmuş şahsiyetlerin başında gelenlerden biri olmuştur. Mevlâna, insan yaratılmışların en şereflisi bilen biri olarak insana veren, onu sevmeyi ve değer değerini ödüllendiren, onu dilden, dinden, renkten insana hep sevginin, barışın, kardeşliğin ve hoşgörünün sembolü olarak kabul edilmiştir. Mevlâna'yı bu derecede insanın sevdiği ve önemli kılan şey doğal olarak onun eserlerinde yer alan sözlerdir. Onun sözlerinin bu kadar etkileyici olması din, dil, ırk ve cinsiyet ayrımı gözetilmeksizin herkes tarafından kabul edilmesidir. Mevlâna belirtirken kendine ait bir anlatım biçimiyle konuyu vakıf olarak, bazen çok derin bir konuyu anlatırken çok basit hikayelerden hatta okuyucunun zihninde yer alacak şekilde örneklerden yararlanmıştır. Konunun anlaşılması için hikaye anlatımına geniş yer ayırır. Mevlâna şiir ve hikâye dilini çok iyi bir şekilde kullanmıştır. Önemli konular çok basit hikayelerle anlatılmış ve bu hikayeler adeta bir vecize haline gelmiştir.

Çalışmanın amacı sevgi, aşk ve hoşgörü kavramlarına göre anlatım biçimlerinin Mevlâna'nın düşünce değişimlerine göre incelenmesi ve aynı zamanda değerlendirmeler anlatım anlatımının katkısını sağlamasını sağlar. Bu amaç doğrultusunda Mevlâna'nın sözleri üzerine belirli bir görüş Açıklık açıklama özellikleri hakkında değerlendirmeler yaparak hem Mevlâna'nın düşüncelerinin olayları hem de anlatımbilime katkısı olacaktır.

Çalışmada sonuç olarak evrensel değer haline gelmiş olan Mevlâna'nın sözlerinin bugün ne kadar etkileyici olduğu, aşk sevgi ve hoşgörü kavramlarının bir fark gözetilmeden herkes tarafından kabul edilebilecek düzeyde olacağı anlatılacaktır.

Anahtar Kelimeler: Mevlâna, Sevgi, Aşk, Hoşgörü, Anlatımbilim