Kentin Çeperlerinde Varoluş Mücadelesi

Kentsel Dönüşüm Sürecinde Sinemada Birey ve Mekân Anlatıları

Özet

Sinema ve kent ilişkisi sosyal bilimlerde disiplinler arası çalışmaların önemli başlıklarındandır. Sinemanın gelişimi kentleşme ve modernite süreciyle eş zamanlı olduğundan, tarihten bu yana kentler filmlerde önemli yer alır. Kentleri ve kentsel yaşamı filmler üzerinden incelemek birçok veri sağlamakla birlikte, kentsel dönüşüm, toplumsal, ekonomik durum, birey, kent ve toplum etkileşimi saptamaya yardımcı olur. Sinemada kent temsili alanında yapılagelen birçok çalışmada ortaya çeşitli sosyolojik veriler çıkmaktadır. Sinema ve kent konusuna Türkiye coğrafyasında bakıldığında İstanbul oldukça büyük bir öneme sahiptir. İstanbul, sinema tarihinin başından bu yana birçok filmde yer alarak, Türkiye’de kentsel alan ile ilgili toplumsal gerçekleri resmetmiştir.

Bu nedenle bu makalenin amacı yakın dönemde çekilen filmlere bakarak, günümüzün kent gerçekliğini, İstanbul filmleri üzerinden analiz etmektir. Makalede kentlerin dönüşümündeki sosyal, kültürel, ekonomik ve toplumsal duruma eleştirel bir yaklaşımla bakan, varoşun sesini duyurmaya odaklanan üç film ele alınmaktadır. Bu çalışmada kentlerde yaşanan bu dönüşümle, ötekileştirilen, dışlanan ve hayata tutunmaya çalışan insanların hikayelerini anlatan; Çekmeköy Underground (Aysim Türkmen, 2015), Kara Köpekler Havlarken (Mehmet Bahadır Er, Maryna Gorbach, 2010) ve Başka Semtin Çocukları (Aydın Bulut, 2008) filmleri incelenirken, bu anlatılarda dışa vurulan dil ve söyleme odaklanılmaktadır.