BİR İKTİDAR VE ÖZGÜRLÜK ALDATMACASI: PRE-CODE 1 DÖNEMİNİN DÜŞMÜŞ KADINLARI
DOI:
https://doi.org/10.32955/neuissar202212565Anahtar Kelimeler:
Pre-Code, MPPDA, Yapım Yönetmeliği, Düşmüş Kadın Filmleri, Will HaysÖzet
Bu makale 1930-1934 yılları arasında, Hollywood’un en görkemli çağının ahlaki
tonunu belirleyen Yapım Yönetmeliği’nin yaptırım gücü kazanmasını sağlayan
Pre-Code dönemini inceler. Bu dört yıllık süreç sinema endüstrisi ile kilise arasındaki
savaşın ayyuka çıktığı bir dönemdir ve kilisenin manipülasyonlarıyla Hollywood’a
karşı farazi bir ahlaksızlık suçlaması ile tanımlanır. Büyük Buhran’ın hemen
ardından ön plana çıkan Düşmüş Kadın Filmleri’ndeki cinsel temalar (ama özellikle
dişil cinsel güç) muhafazakar baskı gruplarının sinema karşıtı eylemlere atılmasına
sebep olur. Diğer yandan liberal sinema tarihçilerine göre Düşmüş Kadın Filmleri
kadının eril otoriteyi sarstığı, özgürleştiği ve yaşamı üzerinde söz hakkına kavuştuğu
tarihsel bir dönemeç olarak işaretlenir. Makale bu çatışmayı merkeze alarak
muhafazakar kesimin ahlaksız olarak nitelediği yapımların ve 1930-34 yılları arasında
Hollywood anlatılarında kadının önceki ya da sonraki dönemlerden daha fazla özgür
olmadığını saptar. Bu anlatılarda erkeğin fallosantrik egemenliğini güvence altına
alan ve kadının tabi olmasını doğallaştırarak meşrulaştıran bir anlatı stratejisi ve
olay örgüsü tercih edildiği görülür - kadın, görünüşte, erkeğin iktidarını sorgular,
onun kendisi üzerindeki hakimiyetine son verir ancak finalde yeniden eril tahakküm
altına girmeyi, kendi rızasıyla, kabullenir. Makale aynı film döngüsü içinde farklı olay
örgülerine sahip örnekler üzerinden bu iddialara meydan okumaktadır.
