AKADEMİK ÇALIŞMALARDA SOFİST DÜŞÜNÜRLERE DAİR İÇERİK ANALİZİ

Özet

Kavramlar bütün çalışma alanlarının temelini oluşturarak, onların gelişimini ve dönüşümünü yönlendirmektedir. Ancak her çalışma alanında üzerinde uzlaşmaya varılmış kavramlar bulunmamaktadır. Özellikle sosyal bilimlerde kavramların anlamlandırılması konusunda görüş birliğine varmak kimi zaman imkansız gibi görünmektedir. Bu karmaşık durumdan etkilenen sosyal bilim çalışma alanlarından bir tanesi de siyasal düşünceler tarihi alanıdır. Yükseköğretimde siyasal bilgiler, iktisadi ve idari bilimler, iletişim, edebiyat fakülteleri gibi birçok fakültenin müfredatında bulunan bu alan kavramlar ve düşünürler üzerinden ilerlemektedir. Siyasal düşünceler tarihinde önemli yeri olan Antik Yunan polisleri ve düşünürleri Türkçe literatürde üzerinde uzlaşıya varılamayan konu başlıklarındandır. Sofist kavramı ve sofist olarak nitelenen düşünürler üzerinde yaşanan görüş ayrılıkları Antik Yunan düşünce tarihi üzerine yapılan çalışmalarda önde gelmektedir. Bu çalışma Türkçe literatürde yer alan siyasal düşünce tarihi kitaplarındaki bu görüş ayrılıklarını ortaya koyarak Sofist olarak nitelenen düşünürlerin ele alınış tarzıyla ilgili öneri sunmayı amaçlamaktadır. Çalışmanın örneklemini Türkçe literatürde yer alan 34 adet siyasal düşünceler tarihi ve felsefe tarihi kitabı oluşturmaktadır. Bu eserlerin Sofist kavramı ve sofist olarak nitelenen düşünürler üzerine yazılmış bölümleri içerik analiziyle incelenmiştir. Analiz sonucunda sofist kavramı üzerinde nispeten bir uzlaşmaya varıldığı ancak sofist olarak nitelenen düşünürlerin genellemeler ve gruplandırmalar yapılarak açıklanmasından dolayı sofist kavramı ve sofist olarak nitelenen düşünürler ile ilgili objektif olmayan yorumlamalara neden olunduğu tespit edilmiştir. Bu çalışmada sofist düşünürlerin genelleme yapılarak ya da gruplandırılarak değil, her bir ismin ayrı ayrı ele alınması gerektiği savunulmuştur. Bu çalışmanın sonucu ile birlikte bu alanda çalışan akademisyenlere konunun işleniş tarzı ile ilgili farklı bir bakış açısı sunmak hedeflenmektedir.