Özgün Yapım Bir Hollywood Filmi ve Yeniden Yapım Bir Yeşilçam Filminin İç Mekân Analizleri

Özet

İnsan, bulunduğu mekânı benimseyerek o alanda iz bırakmayı istemektedir. Mimarlıkta bu iz bırakma güdüsünün yansıması, mekân tasarımında toplumun ve bireyin ihtiyaçlarının gözetilerek kültürel, ekonomik ve siyasal kodların bir araya getirilmesi biçiminde olmaktadır. Bu noktada sinema, insan ve mekânı ele alan bir iletişim aracı haline gelmektedir.

Özellikle Türk sinemasının altın çağı olarak bilinen yıllarında (1960-1970) Hollywood filmlerinin yeniden yapım filmleri olarak birçok Yeşilçam filmi çekilmiştir. Bu yeniden yapım filmlerin, çekim tekniği, mekân kullanımı gibi farklılıklar ve filmin konusunun içerik detayları gibi benzerlikler taşıdığı bilinmektedir. Bu araştırma, sinemayı bir belgeleme türü olarak ele alıp, Amerikan sinemasından orijinal Hollywood filmi olan The Sound of Music (Neşeli Günler, Robert Wise, 1965) ve Türk sinemasından yeniden yapım olan Yeşilçam filmi Sen Bir Meleksin (Nejat Saydam, 1969) filmlerini mekânsal açıdan incelemektedir. Farklı iki ülkede aynı senaryodaki filmlerde yer alan mekanların analiz edilmesine dayanan araştırma, özellikle iç mekân ögelerine odaklanarak toplumların sosyo-kültürel yapısının tasarımda yarattığı etkileri ve kültürlerarası farklılıkları belirlemeyi amaçlamaktadır.

Seçilen filmler, film künyesi açısından ayrıntılı olarak değerlendirilmektedir. Analiz aşamasında, film sahnelerinin çekildiği mekânların mimari biçimlenişi (form, kompozisyon, cephe analizi, bulunduğu yerleşim, vb.) ve iç mekân kurgusu (plan organizasyonu, kapılar/giriş, merdivenler, mobilya, renk, doku, vb.) belirlenmiş kriterlere göre karşılaştırmalı olarak ele alınmaktadır. Bu çalışma ile sinemanın arka planında yer alan ve dönemin yaşam tarzını yansıtan sinematik mekânlar ve iç mimarlık alanlarında dönemsel referansların ortaya çıkarılması ve sinemada iç mekân kurgularının daha nesnel verilere dayandırılarak oluşturulması hedeflenmektedir. Ayrıca bu çalışma ile iç mekân tasarım tarihine katkı sağlayacak, farklı dönemlere ait yaklaşımların ortaya çıkarılması mümkün olacaktır.