2011 ARAP AYAKLANMALARI VE ÖTESİ: DEMOKRATİK GEÇİŞ VE OTORİTER SÜREKLİLİK/ ESNEKLİĞİN AHENKSİZLİĞİ

Özet

2011 Arap Ayaklanmalarının hemen ardından temayüz eden en önemli sorulardan biri söz konusu ayaklanmaların demokratik bir dönüşüm getirip getirmeyeceği yönünde şekillenmiştir. İlk bakışta, halk hareketlerinin başlıca sonucu dönemsel olarak bazı ülkelerde otoriter rejimlerin devrilmesi olmuştur. Bu çerçevede, bu makale çalışmasının temel amacını ayaklanmaların birbiriyle ilintili sonuçlarını Mağreb ve Maşrek bölgesindeki devlet-inşa süreçlerine atıfta bulunarak irdelemektir. Otoriter yapıların farklı şekillerde de olsa kalıcılığı/ sürekliliği ve buna ek olarak Arap Cumhuriyetlerinin halk protestoları sırasındaki kırılganlığı ve bölgedeki Arap Monarşilerinin ise benzer şartlarda gösterdiği esneklik bu çalışmanın temel argümanlarından birini teşkil etmektedir.  Bunların yanında, bazı analistlerin ifade ettiği gibi Arap Ayaklanmaları İslami hareket tarafından ele geçirilmemiş, ancak İslami hareketin - Müslüman Kardeşler bağlantılı grupların Tunus, Mısır, Ürdün ve diğer yerlerde - yeniden temel bir siyasi aktör olarak yükselmesini sağlamıştır. Bu noktadan hareketle, Orta Doğu ve Kuzey Afrika (ODKA) bölgesindeki devlet-inşa süreçlerinde yaşanan değişim ve sürekliliği ve de otoriter yapıların değişen biçimlerini analiz etmek için, otoriter yapıların esnekliği ve hayata geçirilen isteksiz reformların anlaşılması elzemdir.