Editorial

Özet

Yakın Doğu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisinin 15. Cilt 1. Sayısı olan Nisan Sayısı ile sizlerle yeniden buluşturmanın heyecanını yaşıyoruz. İki yılı aşkın bir süredir COVID-19 pandemisinin gerek günlük yaşantımızda gerekse çalışma hayatmızda yarattığı kısıtlamaların bir ölçüde azaldığı, hatta yüz yüze eğitime geçtiğimiz bu Akademik Yıl içerisinde eskisinden çok daha fazla gayret ederek ve emek vererek Nisan Sayımızı hazırlamanın mutluluğunu taşıyoruz. Öncelikle, elinizdeki sayıya değer katan ve katkı koyan yazarlarımıza ve ilgili makale çalışmalarına bilimsel ve düşünsel katkı koyan çok kıymetli hakemlerimize teşekkür etmekle başlamak isteriz.

Hakemlerimizin hazırladığı titiz raporlar, Yayın Kurulumuz ve Uluslararası Danışma Kurulumuzun bilimi ve akademiyi öncül kılan tecrübe ve katkılarıyla yine birlikteyiz. Söz konusu küresel gelişmeler ışığında, geçtiğimiz yılın Nisan ayından bu yana yürüttüğümüz çalışmalarımızda özellikle YDÜ Sosbilder’in içeriğini, okuyucu kitlesini ve erişimini küresel dünya ile bütünleştirme çabalarımızı genişletmeye çalıştık. Aynı zamanda, okuyucu kitlesini, alaka düzeyini ve katkıda bulunanların kapsamını zenginleştirerek YDÜ Sosbilder’in bilimsel kalitesini, etik, ilkesel bütünlüğünü korumak ve geliştirmek için de çaba ve gayret sarfetmeye devam ettik.

YDÜ Sosbilder olarak, zaman zaman göz ardı edilen soruları soran sosyal bilimcileri ve geleneksel anlamda “ana akım” olarak tabir edilen yaklaşımların ötesine geçmeyi amaçlayan bakış açısı edinmeye çalıştık ve bu minvalde dünyanın birçok farklı coğrafyasından araştırmacı ve yazarları buluşturmaya devam ettik. Bu noktadan hareketle, elinizdeki sayıyı dört araştırma ve bir derleme makale çalışması ile yayına hazırladık. Nisan Sayımızı, İngilizce olarak İlhan Çam ve Gökhan Özer’in kaleme aldığı “İnsan Sermayesinin Firma Değeri üzerindeki Etkilerinin detaylı bir incelemesi: BİST üzerine bir Uygulama” başlıklı araştırma makalesi ile açtık. Makalede, entelektüel sermaye ve firma piyasa değeri ile ilgili çalışmaların ilgili literatürde yer bulduğu ancak insan sermayesi (Human Capital) ve firma piyasa değeri arasındaki ilişkiye yönelik araştırmaların kısıtlı olmasından yola çıkılarak HC alt boyutları olan kapasite ve verimliliğin firma piyasa değeri üzerindeki direkt, etkileşimli ve gecikmeli etkileri irdelenmiştir. Araştırmanın örneklemini, 2005-2017 yılları arasında Borsa İstanbul’da işlem gören 149 sanayi firmasına ait 1.257 gözlem oluşturmuştur. İkinci araştırma makalemiz Zekai Öztürk ve Ece Doğuç tarafından kaleme alınmış ve “Vekalet Teorisi Kapsamında Hasta-Hekim İlişkisinin Araştırlması” başlığıyla son sayımızda yer almıştır. Çalışmada, hasta-hekim arasındaki vekalet ilişkisini mercek alına alarak bazı durumlarda bazı hekimler tarafından gereksiz hizmet talep etme, tıbbi kötü uygulama gibi etik problemlere dikkat çekmiştir. Makalede, hekimler tarafından verilen sağlık hizmetlerinde oluşabilecek problemlerle ilgili öğretim elemanlarının bakış açılarına yer verilmiştir.

Üçüncü makale çalışmasını Yedidia Owusu Achiaw, “Üniversite Öğrencileri Arasındaki Dijital Uçurma Duvar-İçi-İnternet Kullanımı ile Köprü Oluşturması” başlığı altında Duvar-İçi-İnternet (IW) erişimin ve kullanımın üniversite öğrencileri arasındaki dijital uçurumu nasıl kapatmaya yardımcı olabileceğini ortaya koymuştur. İncelenen literatürde, fiziksel erişim, finansal erişim ve bilişsel erişim konuları, üniversite öğrencileri arasında dijital bölünme yönleri olarak tanımlandığı görülmüş ve bu nedenle de dijital bölünme sorununun disiplinler arası bir anlayışla irdelenmesi gerektiğine işaret etmiştir. Arzu Yıldırım’ın yazdığı “Kentlerin Sürdürülebilirliğinin Sağlanmasında Akıllı Kent Uygulamalarının Rolü” başlıklı çalışma ise derleme bir makale olarak okuyucularımızla buluşmuştur. Yıldırım çalışmada, kentlerin hızlı bir şekilde büyümesine ve kent nüfusunun artmasıyla beraber kentlerde yaşayan insanların ihtiyaçları ve sorunlarının giderek arttığına vurgu yaparak kentlerin sürdürülebilirliğini sağlamak, toplumun ihtiyaçlarına daha kalıcı çözümler sunmak için kentlerin dijitalleşmesinin ve kentsel yönetim için bir zorunluluk haline geldiğine dikkat çekmiştir. Ayrıca, makale kentsel hizmet sunumunda teknolojik imkânlardan yararlanmanın artık bir tercih olmadığını ve bir zorunlululuk arz ettiğini ortaya koymuştur. Nisan Sayımızın son çalışmasını araştırma makalesi olarak Aylin Yılmaz Şaşmaz kaleme almıştır. “Tang Hanedanında Askeri Dönüşüm: Jiedushi Sistemi ve Etkileri” başlıklı çalışmada Şaşmaz, Jiedushi sisteminin tarihsel olarak ortaya çıkışına değinerek Tang Hanedanı döneminin askeri yapısında yaşanan bu dönüşümü incelemiştir. Çalışmada özellikle İmparator Xuanzong玄宗tarafından Fubing sisteminin 府兵制 yerine kullanılmak üzere askeri bir reform olarak ortaya atılan Jiedushi節度使sisteminin ardında yatan nedenler, uygulamada ortaya çıkan sorunlar ve hanedan üzerinde yarattığı etkiler irdelemiştir.

Yakın Doğu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi ekibi olarak Nisan Sayımızı sizlere sunmaktan ve paylaşmaktan büyük mutluluk ve heyecan duyuyuroruz. Son olarak belirtmek isteriz ki; dünyada ölçeğindeki özellikle sosyo-ekonomik eşitsizliğin pandemi koşullarıyla birlikte çok daha görünür hale geldiği göz önüne alındığında sosyal bilimlerin öneminin giderek arttığına işaret etme isteriz.

Dolayısıyla bilimin, üretmenin, araştırmanın verdiği güç ve saikle bir sonraki sayımızda buluşmayı ümit ederiz.

En derin sevgi ve saygılarımızla, 

Prof. Dr. Nur Köprülü – Dr. Zehra Azizbeyli