TANG HANEDANI’NDA ASKERİ DÖNÜŞÜM: JİEDUSHİ SİSTEMİ VE ETKİLERİ
Anahtar Kelimeler:
Tang Hanedanı, askeri dönüşüm, Jiedushi sistemi, Fubing sistemi, Anshi İsyanı.Özet
Bu çalışmanın amacı, Tang Hanedanı döneminin askeri yapısında yaşanan dönüşümü kısaca incelemek ve özellikle İmparator Xuanzong玄宗(M.S. 685-762) tarafından Fubing sisteminin府兵制 yerine kullanılmak üzere askeri bir reform olarak ortaya atılan Jiedushi節度使 sisteminin ardında yatan nedenler, uygulamada ortaya çıkan sorunlar, sistemin yarattığı sonuçlar ve hanedan üzerinde yarattığı etki gibi noktalara değinmektir.
Jiedushi sistemi, M.S. 713 yılında tahta çıkan İmparator Xuanzong玄宗 tarafından yürürlüğe sokulmuş, hanedanın artık verimli çalışmayan askeri yapısını düzeltmeyi amaçlayan reformlardan biridir. İmparator Xuanzong, hem sosyal hem de askeri alanda pek çok reforma imza atmıştır. Yaptığı reformlardan bazıları başarılı olurken aktarılacak sebeplerden ötürü askeri alanda getirilen Jiedushi sisteminin başarısız olduğu ifade edilebilir. Bu çalışmada askeri dönüşümün yanı sıra başarısızlığın nedenleri ve sistemin yarattığı güç dengesizliğinin yol açtığı olumsuz sonuçlar, Soğd-Türk asıllı Jiedushi An Lushan ve başlattığı Anshi İsyanı örneği üzerinden incelenerek netleştirmeye ve ortaya konmaya çalışılmıştır.